ตอนที่ 1 โซเวียตผู้นำด้านอวกาศช่วงต้น
หลังจากสงครามโลกครั้งที่สอง โลกได้แบ่งออกเป็นสองค่ายใหญ่ คือค่ายคอมมิวนิสต์ นำโดยสหภาพโซเวียต (ในขณะนั้น) และค่ายประชาธิปไตยนำโดยสหรัฐอเมริกา ทั้งสองฝ่ายต่างได้สร้างอำนาจ สะสมอาวุธและกำลังทางทหารส่งผลให้เกิดสงครามเย็น (Cold War) ไปตลอดทศวรรษ 1960 – 1970
กิจการด้านอวกาศเป็นอีกสาขาหนึ่งซึ่งทั้งสองฝ่ายต่างพยายามเป็นผู้นำด้านกิจการอวกาศ โดยเริ่มต้นจากการพัฒนาจรวดเพื่อยิงอาวุธนิวเคลียร์ และในวันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ.2500 (ค.ศ.1957) สหภาพโซเวียตสามารถสร้างจรวดและส่งอวกาศยานลำแรกชื่อว่าสปุตนิก 1 (Sputnik 1 ซึ่ง Sputnik ภาษารัสเซียแปลว่า ดาวเทียม) ไปโคจรรอบโลกได้สำเร็จ โดยสปุตนิก 1 มีลักษณะเป็นก้อนโลหะกลมมีสายอากาศ 4 เส้น และเดินทางไปในอวกาศด้วยจรวด R-7 Intercontinental Ballistic Missile จึงนับได้ว่านี่คือดาวเทียมที่มนุษย์สร้างขึ้นดวงแรกที่สามารถไปโคจรรอบโลก เหตุการณ์นี้ทำให้โลกเกิดความหัศจรรย์อย่างมากโดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริกาและทำให้เกิดการแข่งขันด้านอวกาศ (Space Race) นับแต่นั้นมา
หนึ่งเดือนต่อมา วันที่ 3 พฤศจิกายน พ.ศ.2500 (ค.ศ.1957) สหภาพโซเวียตได้ส่งอวกาศยาน สปุตนิก 2 (Sputnik 2) ขึ้นสู่วงโคจร ซึ่งภายในนั้นมีสุนัขเพศเมีย พันธุ์ไซเบอร์เรียนฮัสกี้ (Siberian Husky) มีชื่อว่าไลก้า (Laika) โดยสารไปด้วย กล่าวได้ว่าไลก้าเป็นสัตว์ตัวแรกที่อยู่ในอวกาศ หากแต่ภารกิจนี้ไม่ได้กลับมาสู่โลก ไลก้าจึงจบชีวิตอยู่ในอวกาศ โดยไม่สามารถรู้ได้ว่าไลก้าอยู่ในอวกาศยานสปุตนิก 2 นานเท่าไร อาจจะไม่กี่ชั่วโมงหรือไม่กี่วัน ขึ้นกับพลังงานที่ใช้สำหรับระบบช่วยชีวิต (Life Support System) สำหรับยานสปุตนิกนั้นก็ได้ลดวงโคจรลงมาเข้าสู่บรรยากาศโลก เสียดสีกับบรรยากาศโลกและเผาไหม้หมดไปเมื่อเดือน เมษายน พ.ศ.2501 (ค.ศ.1958)
สหภาพโซเวียตยังคงดำเนินการด้านกิจการอวกาศอย่างต่อเนื่อง โดยวันที่ 12 เมษายน พ.ศ.2504 (ค.ศ.1961) ยูริ กาการิน เป็นมนุษย์คนแรกที่สามารถเดินทางไปในอวกาศด้วยวัยเพียง 27 ปี ด้วยอวกาศยานวอสตอก (Vostok Spacecraft) และสามารถโคจรรอบโลก 108 นาที ด้วยระบบนำทางแบบ Automatic Control System ตลอดระยะเวลาที่อยู่ในอวกาศนั้น ยูริ กาการินได้กล่าวแค่ “เที่ยวบินไปด้วยดี ผมสบายดี (Flight is proceeding normally. I am well)”
ต่อมาในวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ.2504 (ค.ศ.1961) สหภาพโซเวียตยังคงเดินหน้าในการแข่งขันด้านอวกาศต่อไปด้วยการส่งอวกาศยานวอสตอก 2 (Vostok-2 Spacecraft) นามเรียกขาน Orel หรือ Eagle ขึ้นสู่ห้วงอวกาศ โดยมีเกียร์แมน ติตอฟ (Gherman Titov) เป็นนักบินอวกาศ มาครั้งนี้อวกาศยานสามารถโคจรรอบโลก 18 รอบ ใช้เวลาทั้งสิ้น 25 ชั่วโมง 18 นาที อันเป็นการสร้างสถิติการอยู่ในอวกาศในนานที่สุดในเวลานั้น
หลังจากนั้นอีก 2 ปี กิจการด้านอวกาศโดยสหภาพโซเวียตได้สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ในขณะนั้น ด้วยการส่งอวกาศยานวอสตอก 6 (Vostok-6 Spacecraft) ไปโคจรรอบโลก 48 รอบ ด้วยเวลาทั้งสิ้น 2 วัน 22 ชั่วโมง 50 นาที หรือประมาณ 70 ชั่วโมง เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ.2506 (ค.ศ.1963) โดยสิ่งที่สำคัญสำหรับภารกิจนี้คือมีนักบินอวกาศหญิงคือ วาเลนตินา เตอเรสโกวา (Valentina Tereshkova) เพียงคนเดียวในอวกาศยานโดยได้อยู่ภายในแคบซูลตลอดระยะเวลาที่โคจรรอบโลก จึงนับได้ว่าวาเลนตินา คือ นักบินอวกาศหญิงคนแรกของโลกที่เดินทางไปในอวกาศ
การเดินทางไปในอวกาศโดยพยายามที่จะให้อวกาศยานโคจรรอบโลก เพื่อหาแนวทางใช้ประโยชน์จากกิจการอวกาศยังไม่หมดเพียงเท่านี้ สหภาพโซเวียตได้ทำสิ่งใหม่ใน 2 ปีต่อมา คือการเดินในอวกาศ (Space Walk) ซึ่งเมื่อวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2508 (ค.ศ.1965) นักเดินทางอวกาศ อเล็กซี ลีโนนอฟ (Alexei Leonov) อายุ 30 ปี เป็นคนแรกที่ออกจากแคปซูลไปอยู่ในอวกาศอย่างอิสระโดยมีสายเคเบิลยาว 4.8 เมตรโยงไว้กับอวกาศยาน ประมาณ 12 นาที ซึ่งเป็นการพิสูจน์ในขณะนั้นว่ามนุษย์สามารถอยู่ในอวกาศภายในชุดอวกาศที่ออกแบบมา
ทั้งหมดนี้คือความก้าวหน้าด้านอวกาศในช่วงเวลาทศวรรษ 60 ของสหภาพโซเวียต อันทำให้สหรัฐอเมริกาไม่สามารถดูการพัฒนาด้านอวกาศอย่างนิ่งดูดายได้
บทความต่อไปจะกล่าวถึงการดำเนินการด้านอวกาศของอเมริกานำไปสู่ภารกิจพิชิตดวงจันทร์ ส่งผลให้อเมริกาสามารถผงาดขึ้นเป็นประเทศอันดับต้นของโลกในกิจการอวกาศ
ที่มาของข่าวและภาพ :
https://en.wikipedia.org/wiki/Vostok_6
ขอขอบคุณมา ณ ที่นี้ด้วย
แปลและเรียบเรียงข่าว : นาวาอากาศเอก ดร.พนม อินทรัศมี
