ประเทศญี่ปุ่นได้ส่งอวกาศยาน SLIM ไปยังดวงจันทร์และลงสู่พื้นได้สำเร็จเมื่อวันเสาร์ ที่ 20 มกราคม พ.ศ.2567 เวลา 1220 (ตามเวลาท้องถิ่นประเทศญี่ปุ่น) ตามข้อมูล Telemetry ที่ได้รับจากอวกาศยานจากการเปิดเผยของหน่วยงาน JAXA ของประเทศญี่ปุ่น
อวกาศยานอัตโนมัติสำรวจครั้งนี้มีชื่อว่า Moon Sniper ซึ่งเดินทางไปดวงจันทร์โดยมีส่วนลงจอด (Lander) มีชื่อว่า SLIM หรือSmart Lander for Investigating Moon ภายใต้การดำเนินการโดยหน่วยงานด้านอวกาศญี่ปุ่นคือ Japan Aerospace Exploration Agency โดยภารกิจนี้ประสบความสำเร็จในการลงจอดแต่มีข้อขัดข้องแผงโซลาร์เซลไม่สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้ ทำให้เป็นภารกิจที่ประสบความสำเร็จในช่วงเวลาสั้น
หลังจากลงจอด อวกาศยานสามารถเริ่มทำงานแต่ใช้เวลาเพียงไม่นานภายใต้การผลิตพลังงานไฟฟ้าด้วยแบตเตอรีและเกิดปัญหากับระบบพลังงาน ซึ่งเจ้าหน้าที่ JAXA ได้ทำงการตรวจสอบพบว่ามีสาเหตุจากแผงโซลาร์เซลซึ่งใช้สำหรับการผลิตกระแสไฟฟ้า มีความผิดพลาดในการปรับทิศทางชี้ไปยังดวงอาทิตย์ไม่ถูกต้อง จากการเปิดเผยเพิ่มเติมจากเจ้าหน้าที่ JAXA
ด้วยความหวังที่การเปลี่ยนแปลงทิศทางของแสงอาทิตย์บนดวงจันทร์ อาจทำให้แผงโซลาร์เซลสามารถสร้างกระแสไฟฟ้าได้ ซึ่งต้องใช้เวลาและอาจขึ้นอยู่กับอวกาศยาน SLIM ยังรอดจากสภาพอากาศที่เย็นจัดบนพื้นผิวดวงจันทร์
อย่างไรก็ตามเจ้าหน้าที่ JAXA ได้ออกมากล่าวว่าการลงจอดครั้งนี้ประสบความสำเร็จ แม้ว่าเป็นเพียงความสำเร็จที่เป็นช่วงเวลาสั้น หรือ Minimum Success เนื่องจากอวกาศยานสามารถลงจอดในลักษณะ Soft Landing คือเป็นการลงจอดอย่างปลอดภัย อีกทั้งถูกต้องตามตำแหน่งที่ลงจอดด้วยการใช้ระบบ Optical Navigation จึงกล่าวได้ว่าญึ่ปุ่นเป็นชาติที่ 5 ซึ่งสามารถนำอวกาศยานลงจอดบนดวงจันทร์ได้สำเร็จ
นอกจากนั้น ส่วนลงจอดหรือ Lander สามารถปล่อยส่วนขับเคลื่อนบนผิวดวงจันทร์ หรือเรียกว่า Lunar Rovers จำนวน 2 ลำ คือ LEV-1 และ LEV-2 โดย LEV-1 เคลื่อนที่ด้วยระบบ Hopping Mechanism และติดตั้งกล้องระบบแสงมุมกว้าง (Wide-Angle Visible Light Cameras) รวมถึงอุปกรณ์วิทยาศาสตร์และเสาอากาศสำหรับติดต่อกับส่วนภาคพื้นบนโลก สำหรับ LEV-2 ได้ติดตั้งกล้องเช่นเดียวกับ LEV-1 แต่สามารถปรับรูปร่างให้สามารถเคลื่อนที่บนพื้นผิวดวงจันทร์ได้
ส่วนภาคพื้นของ JAXA ได้รับสัญญาณจาก LEV-1 และคาดว่าได้ LEV-1 สามารถถ่ายภาพแล้วส่งกลับมาได้ ขณะเดียวกันยังไม่สามารถได้รับสัญญาณจาก LEV-2
อวกาศยานสำหรับการเดินทางไปดวงจันทร์ครั้ง มีชื่อเรียกว่า Moon Sniper เนื่องจากได้ติดตั้งเทคโนโลยีความแม่นยำสำหรับตรวจสอบตำแหน่งการลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์ โดยได้ออกเดินทางจากโลกเมื่อวันที่ 7 กันยายน พ.ศ.2566 เวลา 08.42 ตามเวลาประเทศญี่ปุ่น (วันที่ 6 กันยายน พ.ศ.2566 เวลา 23.42 GMT) จากท่าอวกาศยานของ Tanegashima Space Center ด้วยจรวดนำส่ง H-2A ซึ่งอวกาศยานได้ทำการเปลี่ยนวงโคจรหลายครั้งจนเดินทางถึงวงโคจรรอบดวงจันทร์วันที่ 25 ธันวาคม พ.ศ.2566 และทำการเปลี่ยนวงโคจรเป็น Highly Elliptical Orbit ภาจใต้แรงดึงดูดของดวงจันทร์ ทำให้อวกาศยานเข้าใกล้พื้นผิวดวงจันทร์ที่ระยะใกล้สุด 373 กิโลเมตรและระยะไกลสุด 2,485 กิโลเมตรของวงโคจรลักษณะวงรี (Elliptical Orbit)
เช้าวันอาทิตย์ ที่ 14 มกราคม พ.ศ.2567 อวกาศยาน SLIM ได้ทำการจุดระเบิดที่สำคัญกับเครื่องยนต์ขนาดเล็กหรือ Truster สำหรับเข้าเปลี่ยนวงโคจรเป็นลักษณะวงกลมที่ความสูง 600 กิโลเมตร เพื่อเข้าสู่ขั้นตอนการลดระดับสำหรับการลงจอด และทำการจุดระเบิด Thruster อีกครั้งเมื่อวันที่ 19 มกราคม พ.ศ.2567 ทำให้อวกาศยาน SLIM ลดระดับลงมาเหนือพื้นผิดดวงจันทร์ 15 กิโลเมตร สำหรับการลงจอดในเวลาต่อมา
จากข้อมูลการเดินทางไปดวงจันทร์ของอวกาศยานญี่ปุ่นทำให้ทราบพื้นที่หรือโซนสำหรับการลงจอดที่มีพื้นที่กว้างเป็นกิโลเมตร แต่อวกาศยาน SLIM สามารถกำหนดตำแหน่งลงจอดในพื้นที่ระยะ 100 เมตร โดยมีเทคโนโลยี Smart Eyes เป็นระบบนำทางสอดคล้องกับภาพ (Image-Matching-Based Navigation) ซึ่งได้ถ่ายภาพความโค้งของพื้นผิวดวงจันทร์ขณะบินเข้าใกล้ดวงจันทร์ โดยได้ทำการปรับการลงจอดแบบอัตโนมัติเมื่ออวกาศยานลดระดับลงจอด
เรียบเรียง : นาวาอากาศเอก ดร.พนม อินทรัศมี
วันเสาร์ ที่ 20 มกราคม 2567
ที่มาของข่าวและภาพ :
– https://edition.cnn.com/2024/01/19/world/japan-moon-sniper-landing-mission-scn/index.html
– https://www.space.com/japan-moon-landing-success-slim-spacecraft
– https://www.space.com/japan-launches-slim-moon-lander-xrism-space-telescope
- ขอขอบคุณมา ณ ที่นี้
